Skip to content

Nadmiar wody w organizmie – przyczyny, objawy i zapobieganie

Przyczyny zatrzymania wody w organizmie bywają różne. Choć często są konsekwencją niewłaściwej diety i braku ruchu, mogą być także objawem różnych zaburzeń lub chorób. Poznaj najczęstsze przyczyny nadmiaru wody w organizmie i dowiedz się, jak temu zapobiegać.

Jakie są przyczyny zatrzymania wody w organizmie?

Woda stanowi średnio 60 – 70% masy ciała dorosłego człowieka. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowaniu ludzkiego organizmu – umożliwia transport wewnątrzustrojowy, odpowiada za regulację temperatury ciała i usuwanie zbędnych produktów przemiany materii, bierze udział w reakcjach metabolicznych czy procesach trawienia, wchłaniania i wydalania. Choć codzienne uzupełnianie płynów jest niezbędne, czasem organizm zaczyna magazynować je w nadmiarze.

Zatrzymywanie wody w organizmie, nazywane inaczej retencją, to stan gromadzenia nadmiernej ilości płynów. Problem ten może dotyczyć całego ciała lub konkretnych jego partii – kończyn dolnych, brzucha czy twarzy. Magazynowanie wody nie jest chorobą samą w sobie – to objaw, który może wynikać z wielu różnych przyczyn.

Zatrzymanie wody w organizmie – przyczyny:

Przyczyny zatrzymania wody w organizmie mogą być różne. Najczęstsze z nich to:

  • Niedostateczne nawodnienie – paradoksalnie, picie zbyt małej ilości płynów prowadzi do ich gromadzenia się w tkankach. Gdy organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości wody, uruchamia mechanizmy obronne i zaczyna zatrzymywać ją na zapas.
  • Niewłaściwa dieta – częstąprzyczyną zatrzymywania wody w organizmie jest dieta bogata w cukier, sól i wysoko przetworzone produkty. Nadmierne ich spożycie potęguje odwodnienie i przyczynia się do magazynowania płynów w tkankach.
  • Niedobory składników mineralnych – zbyt niski poziom potasu i magnezu może zakłócać prawidłowe usuwanie wody z organizmu. Pierwiastki te (wraz z sodem) regulują pompę sodowo-potasową, wspomagają pracę nerek i współdziałają w utrzymaniu równowagi elektrolitowej.
  • Zmiany i zaburzenia hormonalne – gromadzenie wody może być związane z wahaniem poziomu hormonów w trakcie cyklu miesiączkowego (szczególnie estrogenu i progesteronu). Powodem retencji wody mogą być także zaburzenia hormonalne.
  • Ciąża – przyczyn zatrzymywania wody w organizmie w czasie ciąży jest kilka. Retencja płynów wynika ze zmian hormonalnych, wzmożonej pracy różnych narządów, a w zaawansowanej ciąży – utrudnionym przepływem krwi, co przyczynia się do powstawania obrzęków.
  • Brak ruchu – długotrwałe siedzenie lub stanie utrudnia krążenie i zaburza odpływ limfy, co skutkuje gromadzeniem się płynów w kończynach i powstawaniem obrzęków.
  • Przyjmowane leki – retencja wody może być skutkiem ubocznym działania niektórych leków. Obrzęki powodować mogą m.in. kortykosteroidy, leki hormonalne, środki na nadciśnienie czy leki przeciwbólowe.
  • Choroby – przyczyną zatrzymywania się wody w organizmie mogą być choroby nerek, serca lub wątroby. Niewydolność tych narządów może prowadzić do nieefektywnego odprowadzania płynów (nerki), zaburzeń krążenia (serce), nadciśnienia i spadku produkcji białek (wątroba), co skutkuje przewodnieniem. W takich przypadkach obrzęki są zwykle bardziej nasilone.

Nadmiar wody w organizmie – objawy

Objawy nadmiaru wody w organizmie są zazwyczaj stosunkowo łatwo zauważalne. W wyniku gromadzenia się płynów w przestrzeniach tkankowych dochodzi do widocznych zmian w wyglądzie ciała. Często towarzyszą temu także dolegliwości bólowe.

Nadmiar wody w organizmie – objawy:

  • obrzęki ciała – głównie okolicy nóg, kostek, brzucha, klatki piersiowej, dłoni,
  • obrzęki twarzy – zwłaszcza okolic oczu,
  • uczucie ciężkiego, bolącego ciała,
  • cellulit wodny,
  • napięta, błyszcząca skóra,
  • przyrost masy ciała (w krótkim czasie, bez zmiany diety),
  • sztywność stawów,
  • bóle głowy.

Jak zapobiegać gromadzeniu się wody?

Aby skutecznie przeciwdziałać zatrzymaniu się wody w organizmie, wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad. Zalecenia te warto stosować nie tylko w ramach profilaktyki – mogą one okazać się pomocne również w przypadku już występujących problemów z gromadzeniem się wody.

  • Postaw na zbilansowaną dietę – ogranicz spożycie soli i cukru, słodkich i słonych przekąsek oraz przetworzonej żywności na rzecz większego udziału warzyw i owoców. Sięgaj po produkty bogate w potas (banany, ziemniaki, pomidory) oraz te wspierające nerki (żurawina, pietruszka, ogórki).
  • Zadbaj o prawidłowe nawodnienie – pij dziennie ok. 30 -40 na każdy kilogram masy ciała.
  • Włącz ruch do codziennego życia – aktywność fizyczna to najbardziej skuteczny sposób na poprawę krążenia i usprawnienie przepływu limfy.
  • Zwróć uwagę na pozycję ciała – unikaj długotrwałego stania lub siedzenia. Jeśli masz pracę biurową, staraj się często zmieniać pozycję i podnosić nogi do góry, aby ułatwić odpływ płynów.
  • Unikaj alkoholu i używek – mają silne działanie odwadniające i zaburzają równowagę wodno-elektrolitową.
  • Skorzystaj z mocy ziół – w naturalnym usuwaniu nadmiaru wody z organizmu pomóc mogą w szczególności skrzyp polny, pokrzywa czy mniszek lekarski.

Zatrzymywanie się wody w organizmie to powszechnie występujący problem. Często okazuje się jednak, że dzięki kilku prostym zmianom w stylu życia i diecie można mu skutecznie zaradzić. Jeśli jednak mimo ich wprowadzenia dolegliwości utrzymują się lub nasilają, zaleca się konsultację z lekarzem.